Als we over cholesterol praten gaat het bijna altijd over de stof waarvan we bang zijn dat we er te veel van hebben en die gezondheidsrisico’s met zich meebrengt. Je hebt er geen lol aan. En dat is gewoonweg niet waar. Deze steroïdeachtige stof is onmisbaar. Als je het omdraait – en je er een tekort aan hebt – krijg je problemen met je stofwisseling, libido en herstel. Cholesterol heeft namelijk “vet” veel belangrijke functies in ons lichaam.
Daar komt ie, we hebben het nodig voor
- het aanmaken van hormonen, zoals oestrogeen, progesteron, testosteron en cortisol
- de vertering van onze vetten en het afvoeren van afvalstoffen (het is een grondstof voor galzuren)
- de aanmaak van vitamine D
- de opname van de vetoplosbare vitaminen A, D, E en K
- de celmembranen (en daar hebben we er heel veel van)
- onze cellen als energieleverancier
- even nadenken…. uhhh circa 40 tot 60% van onze hersenen bestaat uit cholesterol, hier zorgt cholesterol voor een optimale overdracht van de signalen
Hoe komt het dat cholesterol een probleem wordt?
Vaak begint dat met een laaggradige ontsteking. Even een kleine vertaling? Ik bedoel een ontstekingsproces zónder het door de Romein Celsus beschreven klassieke bekende rijtje:
- dolor (lokale pijn)
- calor (lokale warmte),
- tumor (lokale zwelling)
- rubor (lokale roodheid)
Een laaggradige ontsteking heeft níet de bovengenoemde eigenschappen, ons lichaam herkent het ook niet als een probleem. Deze ontsteking wordt daarom ook niet aangepakt, maar ondertussen ontstaat wel chronisch schade. Inmiddels is bekend dat laaggradige ontstekingen plaats kunnen vinden in onze gewrichten (denk aan artrose) en in onze vaatwanden. En nu gaat het komen: er is eerst sprake van vaatwandschade door de laaggradige ontsteking en dán komt cholesterol om de hoek kijken.
Cholesterol is het reparatiemodel om de ruwe vaatwand te herstellen. Hoe meer schade aan de vaatwand hoe meer gevolgen dit heeft. Een van de gevolgen is dat de doorsnede van de vaten smaller wordt waardoor vaatvernauwing en aderverkalking ontstaat. Dat komt omdat cholesterol en andere vet-achtigen blijven plakken op de beschadigde wanden van de aderen. Door de verdikking (plaque) kan er minder bloed stromen naar organen zoals het hart en de hersenen. Plaque kan ook afscheuren en aan de wandel gaan waardoor er verderop door afsluiting een bloedprop ontstaat. Het weefsel erachter krijgt geen zuurstof meer en sterft.
Verkalking in de slagaderen kan leiden tot
- angina pectoris of hartinfarct: bij vernauwing in de kransslagaders
- herseninfarct of TIA’s (beroerte): bij vernauwingen in de hersenvaten of halsslagaders
- etalagebenen: bij vernauwing van de beenslagaders
- vernauwing van een nierslagader
En dáár zitten we ook niet op te wachten.
Hoe zit dat nu toch met het ‘foute’ LDL en het ‘goede’ HDL?
In het bloed wordt cholesterol vervoerd naar de cellen. Om het vetoplosbare cholesterol te kunnen vervoeren, wordt dit gebonden aan een transporteur, vet-eiwit (lipoproteïnen)-verbindingen. Deze kennen we als LDL (low-density-lipoproteïne) en HDL (high-density-lipoproteïne). Het cholesterol dat van de lever naar de cellen vervoerd wordt, is het LDL-cholesterol. Het cholesterol dat van de cellen terug naar de lever wordt getransporteerd is het HDL-cholesterol. Wanneer het HDL te laag is, kan het overtollige cholesterol niet voldoende worden afgevoerd naar de lever. De lever zorgt er weer voor dat cholesterol kan worden afgebroken en vervolgens via de gal wordt uitgescheiden.
Het totaalgehalte cholesterol is niet de bepalende risicofactor voor hart- en vaataandoeningen. Belangrijker is een verkeerde balans tussen HDL en LDL. Het LDL wordt als het ‘slechte’ en HDL als het ‘goede’ cholesterol gezien. Teveel LDL-cholesterol is een betere indicatie voor een verhoogd risico op hart- en vaataandoeningen dan een verhoogd totaal cholesterolgehalte. LDL-cholesterol bevat relatief veel meer cholesterol dan HDL en wordt door het lichaam onder meer gebruikt als reparatiemiddel bij vaatwandbeschadigingen. Feitelijk zouden we het meest gebaat zijn bij het voorkomen van vaatwandschade.
Een verhoogd cholesterol is op zichzelf dus geen ziekte (tenzij het om een erfelijk verhoogde variant gaat), maar een teken dat iets niet in balans is. Geoxideerd (LDL) cholesterol is wel een probleem. Of cholesterol wel of niet oxideert heeft veel te maken met voeding en leefstijl.
Let daarom op
- fructose, alcohol, suikers en witmeelproducten (zij zijn de belangrijkste aanleiding van verhoogde bloedvetten)
- te veel omega-6-vetzuren (uit plantaardige oliën zoals zonnebloemolie, maïsolie, sojaolie, margarine, halvarine en bak- en braadvetten)
- verkeerde verzadigde vetten zoals in kaas en rood vlees
- stress
- wisselende bloedsuikerspiegel
- oxidatie van vetten (door bijvoorbeeld sterke verhitting, zoals frituren)
- roken
- te weinig beweging
Wat je waarschijnlijk in dit rijtje opvalt is dat de nadruk niet alleen op de ongezonde vetten ligt en zeker niet op eieren. Verreweg de meeste cholesterol wordt gevormd uit snelle koolhydraten zoals suikers en wit meel.
Er is met behulp van een gezonde levensstijl echt wel iets te doen aan een verhoogd cholesterol. Een van de belangrijkste maatregelen is het verminderen van de inname van energie. De andere is beweging, hierdoor versterk je je spieren (en dus ook je hart) verbeter je het zuurstoftransport, verlaag je de bloeddruk, stimuleer je de verbranding van vetten en stijgt de hoeveelheid HDL.
Wij krijgen veel mensen in de winkel die cholesterolverlagende medicijnen gebruiken. Het valt hierbij op dat zoveel mensen bijwerkingen ervaren van statines. De meest voorkomende klachten zijn de ongekende vermoeidheid en de spierproblemen.
Naast voedingsadviezen zijn er wat ons betreft verschillende mogelijkheden om bijwerkingen te voorkomen of te beperken. Ook kunnen we je adviseren over producten die kunnen helpen bij het verlagen van het cholesterolgehalte. En zoals vaker bij onze blogs mogen we niet uitweiden over de spullen die daarvoor geschikt zijn. Dat heeft te maken met de warenwet die beperkte ruimte geeft voor het maken van medische claims als het geen medicijnen betreft. Anyway, we kunnen je informeren, kom naar de winkel, bel naar het telefonisch spreekuur of mail ons.
Beide mijn cholesterol levels zijn te hoog. Maar wordt extreem ziek van statines die ik voorgeschreven kreeg. OOk van de rode rijstpillen bracht ik dag met hoofd in emmer door. Zijn er geen echte natuur middelen die helpen ?
Beste mevrouw De Kok,
Hartelijk dank voor uw vraag.
Er zijn nog andere stoffen die het cholesterol gehalte op een natuurlijke manier naar beneden kunnen brengen.
Voeding is daar een aspect van.
Verder is het belangrijk om de leverfunctie te ondersteunen. Dit kunt u doen met onze Curcuma compositum tinctuur of de leverkruidenthee. Cholesterol wordt namelijk verwerkt in de lever.
Een andere stof waar u naar kan kijken is Policosanol.
Policosanol is een mix van de componenten gevonden uit suikerriet. In een dubbele blinde studie uitgevoerd door de ‘’National Center For Scientific Research’’ werd het natuurlijke middel getest op effectiviteit. In de studie namen mensen met hoog cholesterol dagelijks 20 mg van het middel en na 24 weken werden de volgende bevindingen genoteerd (*Geen verlaging cholesterol gemeten uit de placebo groep):
•HDL cholesterol gestegen met 17%
•LDL cholesterol gedaald met 27%
•VLDL cholesterol (triglyceriden) gedaald met 12%
•Totale cholesterol gedaald met 15%
Verder is het juist belangrijk om de goede vetten voldoende in te nemen in de vorm van een vegetarische olie blend.
Dit zorgt voor een betere verhouding van de vetzuren in het lichaam.
U kunt daarvoor bijvoorbeeld onze Trias omega blend 1 eetlepel per dag innemen.
Hopelijk bent u zo verder geholpen, anders hoor ik het graag.
Nog even over het cholesterol “ verhaal”, ik mis vitamine c in dit artikel. Bij een tekort aan vit c ontstaan er scheurtjes in de vaatwanden waardoor de cholesterol de scheurtjes gaat dichten. Dus handiger wellicht om het vit c tekort aan te vullen?
Vitamine C is zeker belangrijk voor de vaten en als anti-oxidant. Bedankt voor de aanvulling!
Duidelijk verhaal ( eindelijk) over cholesterol. Dank daarvoor. Mijn probleem is een hoog LPA
lipoproteine, zit in de familie. Geen ontstekingen, maar erfelijke oorzaak. Wat daar aan te doen ?
Dank, ben altijd ereblijken met jullie blogs !
Groet, Sandra
Zoek op internet eens naar Dave Feldman. Hij doet zelf veel experimenten en heeft veel informatie staan op zijn website http://www.cholesterolcode.com
Volgens mij staat er ook wat op over LPa verlagen dmv dieet, iets dat volgens de geldende wetenschap helemaal niet kan.
Een koolhydraat arm of keto dieet verlaagd Triglycerides, verhoogd HDL en verhoogd mogelijk LDL een beetje (bij mij omlaag). LDL als oorzaak wordt steeds meer ter discussie gesteld. De ratio triglyceriden/HDL wordt steeds meer als nuttiger marker gezien. Het is trouwens ook een marker voor insuline resistentie, wat weer een risico factor is voor hartziekte. Je bloeddruk gaat trouwens ook omlaag bij dergelijke diëten.
Verzadigd vet wordt in de USA ook niet meer gezien als risicofactor. Dus lekker vet vlees in een keto dieet!
Er is zelfs een beweging van carnivoor dieet. Mensen die allerlei ziektebeelden oplossen door het alleen maar eten van vlees, vis, eieren. Fascinerend!
http://Www.revero.com