Dankzij de welvaartsmaatschappij waar wij in het Westen deel van uitmaken, hebben wij dagelijks een enorm scala aan voedingsmiddelen tot onze beschikking. Waar je vroeger in de spinazietijd gewoon drie weken lang elke dag spinazie at, aardappels de belangrijkste maaltijdbasis vormden, tomaten alleen in de zomer beschikbaar waren en de gemiddelde Hollander nog nooit een mango had geproefd, kunnen wij tegenwoordig vrijwel alle voedingsmiddelen het hele jaar door eten, als we dat willen.
Dankzij deze grote keuzemogelijkheden en mede dankzij het bestaan van een een aantal voedingssupplementen van uitstekende kwaliteit, is het in onze tijd prima mogelijk om gezond oud te worden op zowel een vegetarisch, veganistisch als omnivoor dieet. Welk dieet het beste is, laat ik voor dit artikel even buiten beschouwing, want dat is een verhaal op zich en verschilt van persoon tot persoon.
Maar stel, je kiest voor een gedeeltelijke of volledige plantaardige voeding, dan zijn er een aantal specifieke aandachtspunten wel van belang om echt gezond te kunnen blijven. Hoe word je een supergezonde vegetariër of veganist? Ik help je graag op weg.
De basisregel: niet vullen maar voeden
Voeding moet je lichaam (en geest!) voeden. Het moet je voorzien van energie, bouwstoffen, vezels, mineralen, vitaminen, anti-oxidanten, bio-actieve stoffen en waardevolle vetzuren. Logisch, toch? Toch bestaat een groot deel van de voedingsmiddelen waarmee de gemiddelde Nederlander zich voedt uit vulstoffen, niet uit voedingsstoffen. Denk maar aan geraffineerde graanproducten (wit brood, crackers, witte pasta, witte rijst, allerlei noedels), suikerrijke voedingsmiddelen (limonade, snoep, koek, snacks, vruchtensap) en alles uit een pakje (Knorr kip tikka masala, soep uit een blik of zak, enzovoort).
Vulmiddelen maken je dik en moe
Geraffineerde koolhydraatbronnen zoals witte pasta en wit brood voorzien het lichaam wel van energie in de vorm van suikers, maar bevatten geen of nauwelijks bouwstoffen en essentiële nutriënten. Ze stillen je honger dus wel, maar voeden je niet. Daarnaast doen deze producten de bloedsuikerspiegel snel stijgen door het ontbreken van de natuurlijke ‘ballaststoffen’ zoals vezels en dergelijke. Daardoor slaat je lichaam de energie uit deze producten gemakkelijk op als vet. Ook onttrekken geraffineerde koolhydraten de mineralen en bio-actieve stoffen waar ze van ontdaan zijn, aan je lichaam tijdens de vertering ervan. Het kost je dus meer dan het je oplevert.
Hetzelfde geldt voor sterk bewerkte voedingsmiddelen en producten die barsten van de onnatuurlijke toevoegingen (conserveermiddelen, aroma’s, E-nummers, kleurstoffen), zoals samengestelde vleesvervangers, sausjes uit pakjes, kant-en-klaarmaaltijden, enzovoort. Het kost je lichaam veel energie en nutriënten om zich van de ballaststoffen in deze producten te ontdoen, terwijl er maar weinig nuttige stoffen worden aangeleverd. Het is het dus niet waard, want het kost je meer dan het je oplevert. Dat gaat ten koste van je vitaliteit.
Je hebt geen plek voor vulling
Het vermijden van geraffineerde of verarmde voeding (zoals geraffineerde graanproducten en suikerrijke producten) is voor iedereen belangrijk, maar voor vegetariërs en veganisten in het bijzonder. Dat zit zo: dierlijke voedingsmiddelen (vlees, vis, eieren en zuivel) bevatten de hoogste dichtheid aan eiwitten; bouwstoffen dus. Ook plantaardige voeding bevat eiwitten, maar in een lagere dichtheid en met een lagere biologische waarde. Een hoge biologische waarde betekent dat een eiwitbron relatief veel essentiële aminozuren in de juiste verhouding bevat waarmee je het allerbeste lichaamseiwitten mee kunt opbouwen.
Van plantaardige eiwitbronnen moet je relatief meer (en meer gevarieerd) eten om de benodigde hoeveelheid bouwstoffen binnen te krijgen. Je kunt je, zeker als veganist, voor een optimale gezondheid dus geen voedingsmiddelen permitteren die niets toevoegen, omdat je er simpelweg geen ruimte voor hebt! Wat je eet, moet bijdragen aan het op peil houden van de juiste hoeveelheid bouwstoffen. Al het andere gaat ten koste van de ruimte die je hebt om vitale voeding tot je te nemen.
Het grote pluspunt van volwaardige plantaardige voeding
Door het eten van die grote hoeveelheden plantaardig voedsel, krijg je vanzelf ook een enorme hoeveelheid mineralen, vitaminen, lichtenergie en bio-actieve stoffen binnen: één van de grote pluspunten die het veganistische (en vegetarische) dieet zo ontzettend gezond kunnen maken.
replies are closed