Oorzaken van weefselverzuring
- Verkeerde samenstelling van de voeding
- Ongewone lichamelijke of sportieve belasting (ontstaan van melkzuur in de weefsels)
- Stress/psychische druk
- Verkeerde ademhaling
- Niet genoeg beweging
- Milieubelasting
- Langdurig gebruik van medicijnen (met name salicylaat, methylalcohol en ethyleenglycol)
Hoe werkt het zuur-base-evenwicht?
Bij verkeerde pH-waardes van vloeistoffen of weefsels functioneert onze spijsvertering slecht. Maagzuur moet bijvoorbeeld zuur zijn om het enzym pepsine in staat te stellen eiwitten te verteren. De dunne darm moet basisch of alkalisch zijn om de enzymen van de alvleesklier te laten functioneren. Ons lichaam beschikt over een ingewikkeld reguleringssysteem (bijvoorbeeld zuurbuffers in het bloed) om afwijkende pH-waardes te voorkomen. De lichaamseigen (buffer)systemen zorgen ervoor dat de pH-waarde van het lichaam binnen bepaalde waarden blijft. Het lichaam doet dat door óf overmatig aanwezige waterstofionen aan zich te binden óf deze juist af te stoten. Dat gebeurt in de longen (scheiden extra CO2 uit) en de nieren (voeren zuren af).
Organen die van belang zijn voor het optimaal houden van het zuur-base-systeem zijn de longen, nieren, lever, maag/darm, en het bloed. De pH-waarde van onze weefsels wordt voor een belangrijk deel beïnvloed door onze voeding. Voedingsmiddelen met een hoge zuurrest bevatten voornamelijk fosfor, chloor en zwavel. Ook eiwitrijke voedingsmiddelen hebben een relatief hoge zuurrest. Voedingsmiddelen met een hoge baserest bevatten voornamelijk natrium, kalium, magnesium, calcium en ijzer. Welke voedingsmiddelen dit zijn volgt verderop.
De gevolgen van verzuring van het lichaam
- Door afname van enzymfuncties zijn schadelijke vrije radicalen actiever en verslechtert de beschermende lichaamseigen antioxidantfunctie.
- Vitaminen en mineralen uit voeding worden minder goed opgenomen doordat nuttige bacteriën in de dunne darm verdwijnen en de doorlaatbaarheid van de celwand verslechtert (dit kan leiden tot ernstige aandoeningen als candida).
- Grotere kans op verkoudheden, infecties en hoofdpijn.
- Er ontstaat stagnatie in de bloed- en lymfecirculatie doordat de zuren als ‘slakken’ onder andere in het bind- en vetweefsel worden afgezet. De zuurstofvoorziening van het weefsel neemt hierdoor af. Giftige stoffen worden niet langer efficiënt afgevoerd, maar gestapeld in de weefsels.
- Vermoeidheid. Verzuring remt de ATP-productie, welke juist goed is voor de lichamelijke en geestelijke energie. De productie van ATP wordt onder andere bepaald door enzymen die het beste functioneren in een niet-zuur milieu. Een van de eerste symptomen die verdwijnt bij een patiënt die verzuring bestrijdt, is de vermoeidheid.
- Gewrichtsklachten. Als gevolg van verzuring van de extracellulaire matrix (bevindt zich buiten de cellen en geeft stevigheid en structuur aan weefsels), werken belangrijke voedingsstoffen voor je gewrichten minder goed of worden afgebroken.
Zuur- of basevormende voeding?
Algemeen gesteld zijn dierlijke producten zuurvormend en plantaardige producten basevormend. Vruchten en groenten spelen een belangrijke rol in het zuur-base-evenwicht. Zij leveren basevormende mineralen en onttrekken geen basevormende mineralen aan onze weefselvloeistof. Weefselverzuring wordt dus met vruchten en groenten tegengegaan. Bovendien hoeft het compensatiemechanisme om het pH-gehalte in het bloed te normaliseren niet in werking te treden. Gezonde voeding moet meer basisch zijn.
Sterk zuurvormend voedsel: vlees, vis, ei en soja(producten)
Zuurvormend voedsel: peulvruchten, ook pinda’s, granen, kaas
Zwak zuur/ zwak basevormend voedsel: kwark, noten, zaden, roomboter, olie
Basevormend voedsel: ‘vloeibare’ melkproducten (melk, karnemelk, yoghurt, Biogarde)
Sterk basevormend voedsel: groente, fruit, aardappelen. Niet goed kauwen kan basische voedingsmiddelen zoals grove rauwkost en fruit veranderen in een zuurvormer doordat ze tot gisting overgaan. Voedingsmiddelen die zuur smaken hoeven niet zuurvormend te zijn. Citrusfruit en andere gewassen met organische zuren (appelzuur, melkzuur en ascorbinezuur) bijvoorbeeld hebben juist een base-overschot.
Kort samengevat
De pH-schaal loopt van:
0——7——14
zuur pH 0 tot 7
pH 7 = neutraal (evenwicht in de oplossing)
pH 7 tot 14 = basisch
Zuren: stoffen die waterstofionen leveren, H+.
Basen: stoffen die waterstofionen opnemen, H-.
pH-waarde: de negatieve logaritme van de positief geladen waterstofionenconcentratie. Hoe meer H+ ionen des te zuurder het milieu, des te lager is de pH.
En tot slot een overzicht van alkaliserende voeding en verzurende voeding
ALKALISERENDE VOEDING
- Groente
De meeste groenten, asperge, waterkers, broccoli, witlof, kool, wortel, bloemkool, selderie, komkommer, sla, andijvie, alfalfa, zeegroente, champignon, spirulina (alg), chlorella (alg), aubergine, koolrabi, tomaat (tomaat is eigenlijk een fruitsoort)
- FruitAppel, abrikoos, avocado, banaan, zwarte bes, kers, aalbes, dadel, druif, grapefruit, meloen, nectarine, sinaasappel, citroen, perzik, peer, ananas, framboos, aardbei
- Eiwitten(Biologische) yoghurt, amandel, zonnebloempitten
- TheeGroene Japanse thee, kruidenthee, ginsengthee, paardenbloemthee, brandnetelthee
- KruidenKaneel, kerrie, gember, mosterd, chilipeper, zeezout, miso, overige kruiden
- DrankenMineraalwater (niet-koolzuurhoudend), versgeperst vruchtensap, melk, groentesap
VERZURENDE VOEDING
- Vetten en OliënAvocado-olie, maïsolie, olijfolie, lijnzaadolie, sesamolie, zonnebloemolie
- FruitVeenbes
- GranenRijstwafel, volkorenwafel, maïs, rijst, rogge, tarwe
- ZuivelKaas (van geiten-, koe- of schapenmelk), boter
- NotenCashew, pinda, pindakaas, walnoten, pecan
- BonenDop- en spliterwt, witte en bruine bonen, sojabonen
- DrankenAmandelmelk, sojamelk, rijstmelk
- (Dierlijke)eiwittenRundvlees, schelpdieren, eend, vis, wit vlees (zoals kalkoen/kip), lam, varkensvlees, konijn, wild, kreeft, oesters, zalm, garnaal, tonijn, tofu
- PastaNoedels, macaroni, spaghetti, overige deegwaren
- SuikerwarenSnoep, honing, stroop, sacharine, limonade, suiker, aspartaam
- OverigeAlle alcoholische drank
Wil je nog meer lezen? Lees hier verder.
