Adèle Bloemendaal bezong jaren geleden in het lied ‘De vleselijke woning’ de metafoor van het oud worden. “Als de balken gaan verzakken – Het behang dat bladdert af – Als de deurscharnieren piepen – Zwijgt de huisbaas als het graf – Last van tocht, last van lekkage etc.” Ze bezingt alle gebreken van het lichaam, dat we als ‘woning’ te huur hebben. Onze huurprijs stijgt flink als we roest en slijtage weten te voorkomen. Hoe houden we ons lichaam “bewoonbaar”? Er wordt volop onderzoek naar gedaan. Het mysterie van de opmerkelijke vitaliteit móet worden ontrafeld…
Natuurlijk gezond oud worden
Tijdens de Nijmeegse wandelvierdaagse test de Radboud Universiteit sinds enkele jaren 80-plussers. Zijn het uitsluitend de sterke genen? Of verwerven ze anti-aging vooral door gezonde voeding en leefgewoonten? Of is het toch een combinatie van beide? Voor mensen met geld kan stamceltherapie werken als verjongingskuur. Maar hoe word je – als je het al voor het zeggen hebt – op natúúrlijke wijze (gezond) oud?
Blauwe zones
Waar wonen überhaupt de oudste mensen? Dat is ooit in kaart gebracht door journalist en onderzoeker Dan Buettner. Hij identificeerde plekken verdeeld over allerlei werelddelen waar mensen langer en gezonder leefden dan ergens anders op aarde. Hij markeerde deze zones met een blauwe viltstift op de wereldkaart en sindsdien staan ze bekend als de Blue Zones. Hij kwam de Blue Zones tegen in Okinawa (Japan), Loma Linda (Californië), Nicoya (Costa Rica), Ikiria (Griekenland), Sardinië (Italië). Overeenkomstigheden van de mensen in deze gebieden zijn gezonde gedragingen (voeding, beweging en ontspanning), geluk, sociale contacten, zingeving en de invloed van de directe omgeving.’ Hier kun je kijken naar het verhaal over de onderzoeken van Dan Buettner bij de TED.
In Europa vinden we ze in de bergdorpen van Italië. Daar waar goede vetten (olijfolie) rijkelijk worden gebruikt en het werkwoord ‘stressen’ niet bestaat. Buiten Europa wonen de oudste mensen voornamelijk in lokale leefstijl en hebben veel groenten, bonen, meer gezonde vetten, meer vette vis in de voeding.
Matig je koolhydraten
Een van de geheimen is in ieder geval door wetenschappelijk onderzoek ontrafeld. Er bestaat een direct verband tussen de koolhydraatconsumptie en gezond ouder worden. Een 15 jaar durend onderzoek in Japan startte met aanvankelijk gezonde deelnemers. Hoe meer rijst (lees koolhydraten) de ouderen aten, des te meer ze aan het eind van het onderzoek leden aan dementie. Ons heimelijke verlangen naar suikers, pasta’s, brood, rijst en aardappels moeten we dus maar wijselijk dempen. Op je gezondheid. Lang zal je leven.
Zinvol!